فتوتراپی برای زردی نوزادان دستورالعملی است که برای نوزادان در دو هفته اول زندگی تعبیر می شود. فتوتراپی برای زردی نوزادان یعنی استفاده از نور مرئی برای درمان زردی شدید در دوره نوزادی است. تقریبا ۶۰٪ نوزادان طبیعی و ۸۵٪ نوزادان نارس به علت زردی ظاهری بالینی ظاهر می شوند که در ۳ روزگی به طور واضح ظاهر می شود و در ۵ تا ۷ روزگی را به اوجو خود می رسد و تا ۱۴ روزگی دوباره کاهش پیدا می کند.
درمان با فتوتراپی برای زردی نوزادان به منظور جلوگیری از اثرات عصبی ناشی از بیلی روبین اهمیت زیادی دارد. فتوتراپی برای زردی نوزادان روش ایمن و موثر برای کاهش یا جلوگیری از افزایش سطح بیلیروبین غیر مرتبط با سرم است و نیاز به تعویض خون در نوزادان را کاهش می دهد.
هدف
این راهنما ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی و اطلاعاتی برای درک:
علل زردی نوزادان
دلایل استفاده از فتوتراپی برای زردی نوزادان
و ارائه مراقبت از نوزادان در فتوتراپی برای زردی نوزادان
به منظور افزایش اثرات فتوتراپی برای زردی نوزادان و به حداقل رساندن عوارض فتوتراپی برای زردی نوزادان می باشد.
تعریف شرایط
زردی: ظاهر زرد پوست که با رسوب بیلی روبین در بافت های پوستی و زیر جلدی رخ می دهد.
بیلیروبین: رنگدانه زرد نارنجی صفرا، که عمدتا به دلیل فروپاشی هموگلوبین در گلبول های قرمز در پایان عمر طبیعی آنها شکل می گیرد. میزان تولید بیلی روبین نوزادان دو برابر بیشتر از بزرگسالان است و حذف بیلی روبین اضافی باعث کاهش زردی در نوزاد می شود و از این رو اهمیت سطوح نظارت و تشخیص زردی در این دوره پس از تولد بسیار مهم است.
انواع زردی
بیلیروبینمی: وجود بیلی روبین در خون.
هایپربیلیروبینمی یا Hyperbilirubinaemia: وجود بیش از حد بیلی روبین در خون.
انواع هایپربیلیروبینمی Hyperbilirubinaemia نوزادان:
Unconjugated: شایعترین نوع هیپربیلیوبینمی نوزادان. بیلی روبین متابولیزه نشده است و بنابراین نمی تواند از راه های طبیعی در ادرار و روده دفع شود. بیلی روبین غیر مرتبط با لیپیدها و آلبومین متصل می شود و باعث ظاهر زرد پوست و اسکلرا می شود. بیلی روبین بیقرار می تواند از مانع خونی مغز عبور کند و باعث عوارض نوروکوکسی شود.
Conjugated: این نوع بیلی روبین کمتر در نوزادان شایع است. بیلی روبین متابولیزه شده است و محلول در آب است، اما به طور معمول به علت اختلال عملکرد کبدی خون به وجود می آید. بیلی روبین همبسته از مانع خونی مغز عبور نمی کند.
بیلیروبین سرم (SBR): میزان بیلی روبین غیر مرتبط و همسو شده را گزارش می دهد. این نمونه معمولی است که توسط پرسنل پزشکی در پاتولوژی در RCH درخواست شده است.
سطوح سرمی بیلی روبین توتال (TSB): اندازه گیری مورد استفاده در تعیین نمودار بیلی روبین سرم بر روی نمودارهای انتقال خون و یا تبادل تجربی است. TSB مجموع بیلی روبین سرم + بیلی روبین conjugated بی اثر است. یک TSB را می توان از بخش پاتولوژی یا آسیب شناسی در RCH درخواست کرد، اما تنها سطح بیلی روبین conjugated و Unconjugated ترکیب شده گزارش شده است.
زردی شیر مادر: طی ۲ تا ۴ روز از زمان تولد، احتمالا مربوط به مصرف کم و محدود شیر مادر است چون شیر مادر کم است، ممکن است در ۷ تا ۱۵ روزگی این نوع زردی اوج یابد و ممکن است برای هفته ها ادامه یابد.
فتوتراپی برای زردی نوزادان :
درمان زردی که در آن نوزاد در معرض یک منبع نور قرار می گیرد، فتوتراپی برای زردی نوزادان مولکول های بیلیروبین غیر متصل را به ایزومر های محلول در آب تبدیل می کند که می تواند از راه معمول دفع شود. نور آبی و سبز برای فتوتراپی برای زردی نوزادان مؤثر است زیرا هر دو نوع به پوست نفوذ می کنند و با بیلی روبین بر اثر فتوشیمیایی جذب و متصل می شوند.
آنسفالوپاتی بیلی روبین: علائم حاد و سمی بیلی روبین در چند هفته اول پس از تولد دیده می شود.
این علائم عبارتند از:
سرگیجه
بی قراری
و ضعیف شدن،
گریه زیاد با صدای بلند
و در نهایت تشنج و کما.
کرنیکتروس Kernicterus: بروز بیماری و بیلیروبین در مغز و مخچه است.
همچنین این اصطلاح برای اشاره به آنسفالوپاتی بیلی روبین مزمن استفاده می شود.
یافته های بالینی شامل:
فلج مغزی
تاخیر رشدی و فکری
کم شنوایی
دیسپلازی دندانی
و اختلالات چشم
می باشد.
ارزیابی و تشخیص
با هر بار اندازه گیری و ثبت علائم حیاتی، رنگ کلی پوست را ارزیابی کنید.
اندازه گیری میزان کل بیلی روبین سرم (یا وریدی، شریانی یا مویرگی)
نشانه های بی قراری و تغذیه ضعیف
نوزادان تحت فتوتراپی برای زردی نوزادان نیاز به نظارت مستمر دارند:
اندازه گیری هیدراتاسیون (خروجی ادرار) و تغذیه (افزایش وزن)
درجه حرارت
بهبودی بالینی در زردی
TSB یا SBR سطح
علائم بالقوه آنسفالوپاتی بیلی روبین
عوامل خطر
مادران با آنتی بادی مثبت
سابقه خانوادگی در کمبود G6PD
نوزاد قبلی مبتلا به زردی
سفالمائوماتوما، کبودی و تروما هنگام تولد
نارس بودن
کم آبی
شیردهی نامناسب
ناسازگاری ABO
ناسازگاری Rh
تغذیه
نوزادان مبتلا به زردی که نیاز به فتوتراپی برای زردی نوزادان دارند باید به خوبی با شیر مادر تغذیه شوند. مگر اینکه علایم بالقوه آن ناشی از علل آسیب شناسی دیگر باشد؛ مکیدن سینه مادر توسط نوزاد، دلبستگی و تامین شیر مادر باید مورد بررسی قرار گیرد.
مدیریت فتوتراپی برای زردی نوزادان
فتوتراپی برای زردی نوزادان زمانی شروع می شود که TSB یا SBR بیشتر از محدوده آن بوده و حضور عوامل خطر ساز است. نوزادان باید در دستگاه فتوتراپی برای زردی نوزادان تنها با یک پوشک قرار گیرند و برای حفظ دمای محیط از نظر حرارت مناسب لازم است که در Isolette قرار داده شوند. فاصله تا لامپ فتوتراپی برای زردی نوزادان بیش از ۳۰٫۵cm مناسب نیست. واحد نور فیزیکی فتوتراپی برای زردی نوزادان NeoBLUE® LED را می توان در فاصله ۱۵ سانتی متر به نوزاد قرار داد. برای جزئیات بیشتر به دستورالعمل های خاص واحد فتوتراپی برای زردی نوزادان شرکت رسام مراجعه کنید.
تا آنجا که ممکن است نور فتوتراپی برای زردی نوزادان را به سطح پوست برسانید.
برای به حداکثر رساندن قرار گرفتن پوست نوزاد در معرض نور فتوتراپی برای زردی نوزادان ، تنها لباس نوزاد یک پوشک و چشم بند محافظ چشم استفاده کنید. برای مراقبت از چشم در طول فتوتراپی برای زردی نوزادان استفاده از چشم بند بسیار مهم است و می تواند از آسیب به شبکیه چشم , عفونت و … جلوگیری نماید.
دستگاه فتوتراپی برای زردی نوزادان
از دستگاه فتوتراپی برای زردی نوزادان استفاده می شود.
روش فتوتراپی برای درمان زردی نوزادان موثرترین روش درمان است.
فتوتراپی برای زردی نوزادان می تواند حداکثر تا سه روز زردی را برطرف نماید. اجاره دستگاه فتوتراپی برای زردی نوزادان نیز می تواند یک روش بسیار مقرون به صرفه و ارزان قیمت باشد.
