تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد در دوران بارداری

تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزادان هنگام تولد موضوع بحث امروز ماست.

یکی از اقدامات مهم در دوران بارداری مصرف قرص های آهن است. از این رو تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد در دوران بارداری و اثر آن روی دیگر معیارهای سلامتی نوزاد موضوعی است. که می خواهیم در مورد آن کمی بیشتر بدانیم.

استفاده از مکمل آهن تاثیر بسیار خوبی بر وضعیت آهن زنان باردار هنگام زایمان و پـس از آن دارد، اما شواهدی وجود دارد که ارتباط سطوح بالاتر هموگلوبین را با افزایش مرده زایی، هیپرتانسـیون ناشی از بارداری، محدودیت رشد داخل رحمی، خطر کوچکی جنین برای سن بارداری، وزن کم هنگام تولد، تولد پیش از ترم و مرده زایی و نیز تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزادان در هنگام تولد را نشان داده اند.

هدف از این مطالعه، بررسی اثر مصرف مکمل آهن بـر وضعیت نوزادان زنان بارداری بود که غلظت هموگلوبین آنها در هفته سیزده تا هجده حاملگی بالاتر از ۲/۱۳ گرم در دسی لیتر بود.

لزوم استفاده از قرص آهن در دوران بارداری

در دوران بارداری نیازهای تغذیه ای فراوان است، در این دوران نیاز به آهن در زنان به طور چشمگیری افزایش پیدا می کند.

نیاز روزانـه بـه آهن در:

• سه ماهه اول بارداری ۸/۰ میلی گرم
• سه ماهه دوم ۵-۴ میلی گرم
• و سه ماهه سوم ۶ میلی گرم

است.

به طور کلی، در طول یک بارداری طبیعی با یک جنین، میانگین نیاز مادر به آهن، به هزار میلی گرم می رسد. ایـن مقـدار آهـن بـه مقـدار قابل ملاحظه ای از ذخایر آهن موجود در بـدن اغلب زنـان بیشتر است. و به طور معمول، مقدار آهن جذب شده از رژیم غذایی نیز به همراه مقادیر جریان افتـاده از ذخایر آهن بدن، برای تأمین نیازهای بارداری کافی نیست.

بنابراین زنان باردار اغلب قادر نخواهند بود احتیاج خود به آهن را برطرف کنند. از این رو لازم است برای جلوگیری از فقر آهن و کم خونی ناشی از آن مکمل های آهن تجویز شود. اما تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزادان در دوران بارداری و دیگر مشکلاتی که در هنگام تولد برای نوزاد ممکن است بروز پیدا کند اهمیت زیادی دارد

تا جایی که تحقیقات زیادی در این زمینه انجام گرفته است. و تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد در دوران بارداری در آنها بررسی شده است.

تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد

طی یک مطالعه تحلیلی که در شش بیمارستان آموزشی درمانی روی ۷۲۵ زن باردار با غلظت هموگلوبین بالاتر از ۲/۱۳ گرم در دسی لیتر در هفته سیزده تا هیجده حاملگی انجام شد.

در گروه مورد از هفته بیست بارداری تا ختم بارداری ، روزانه یک قرص فروس سولفات (محتوی پنجاه میلی گرم عنصر) و گروه شاهد از هفته بیست بارداری تا ختم بارداری، روزانه یک عدد قرص دارونما دریافت کرده بودند.

شاخص های مهم در انتخاب این زنان باردار شامل سـن، وضعیت اقتصادی اجتماعی، تعداد بارداری، تعداد زایمان، سابقه عوارض نامطلوب بارداری، شاخص تـوده بدنی، فاصـله آخرین بارداری با بارداری فعلی و غلظت هموگلوبین و زمان سنجش آن بوده است. نتایج این تحقیقات نشان داد که در زنان باردار گروه مورد نسبت به زنان دیگر به طور معنادار به تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد و وزن کم هنگام تولد و  پلیسیتمی گردید.

همچنین میانگین غلظت هموگلوبین نوزادان در گروه مورد با اختلاف معناداری از میانگین غلظت هموگلوبین نوزادان در گـروه شاهد بیشتر بود. از طرفی میانگین غلظت قند خون نوزادان در گروه مورد کمتر از میانگین غلظت قند خون نوزادان در گروه شاهد بود.

تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی و بررسی علل آن

یکی از نتایجی که این تحقیقات برای ما آشکار نمود تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد در دوران بارداری بود. طی بارداری در زنان با غلظت هموگلوبین بالاتر از ۲/۱۳ گرم در دسی لیتر مصرف مکمل های آهن به دلیل عدم رقیق شدگی مناسب خون و در نهایت صدمه به گردش خون رحمی جفتی، نوزادان آنها را در معرض افزایش ابتلا به وزن کم هنگام تولد، زردی دوران نوزادی و پلیسیتمی قرار می دهد.

با اینکه مصرف قرص آهن میزان هموگلوبین و دیگر شاخص های گلبول های قرمز خون را در زنان باردار افزایش می دهد. به دلیل نامشخص بودن سطوح مطلوب و نهایی هموگلوبین و همچنین وجود مشکلاتی مانند:

• عدم پذیرش مصرف روزانه مکمل آهن (عوارض گوارشی)

• و کاهش سـرمی عنصـر روی

به دنبال مصرف مقادیر بالاتر از سی میلی گرم آهن در روز مصرف مکمل آهن در بارداری و تجویز آن به تمام زنان باردار [آنمیک و غیر آنمیک] بـا تردید مواجه شده است.

همچنین تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد نیز از دیگر نکات منفی است که باید به آن پرداخته شود. فراوانی زردی در گروه مادرانی که قرص آهن مصرف می نمایند با افزایش بیشتری مواجه می شود.

از این نظر مصرف مکمل های آهن و تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی نوزاد باید با دقت بیشتری انجام شود. زنان باردار در هنگام مصرف قرص آهن برای آشنایی و مشاوره تاثیر مصرف قرص آهن بر زردی و دیگر مشکلات نوزادی باید با پزشک متخصص مشورت نمایند.