زردی نوزاد یک پدیده شایع است. که معمولاً در هفته‌های اول زندگی نوزادان رخ می‌دهد. این وضعیت در بسیاری از موارد طبیعی بوده و به عنوان “زردی طبیعی” شناخته می‌شود. اما یکی از مسائلی که پیش می‌آید، تعیین درجه طبیعی زردی نوزاد است. در این مقاله، به بررسی جدول درجه‌بندی زردی نوزاد و معیارهای آن خواهیم پرداخت. همچنین، عوامل موثر در آن، روشهای تشخیص و مداخله در صورت نیاز و پیگیری طبیعی زردی نوزاد مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
این اطلاعات به والدین و متخصصین بهداشتی کمک خواهد کرد تا تصمیمات بهتری در خصوص مراقبت از نوزادان بگیرند.
جهت دریافت مشاوره رایگان و اجاره دستگاه زردی نوزاد با شماره‌های 09120263765 – 02166755722 و 02166760962 تماس بگیرید.
فیزیولوژی زردی نوزاد
زردی نوزاد ناشی از تجمع بیلی‌روبین، یک ماده زرد رنگ در بدن است. بیلی‌روبین در کبد تولید و به کمک سیستم ایمنی بدن خالص می‌شود. در نوزادان تازه متولد، سیستم تخلیص بیلی‌روبین هنوز به طور کامل تکامل نیافته است. بنابراین، مقدار زیادی بیلی‌روبین ممکن است در خون نوزاد جمع شود و باعث زردی پوست می‌شود.
این زردی معمولاً در چند روز اول زندگی نوزاد ظاهر می‌شود. و با گذر زمان و تکامل سیستم کبد نوزاد، به طور طبیعی کاهش می‌یابد.
مقاله پیشنهادی: چگونه زردی در نوزاد ایجاد می‌شود؟
دسته‌بندی درجه زردی نوزاد
درجه زردی نوزاد معمولاً بر اساس سطح بیلی‌روبین در نوزادان دسته‌بندی می‌شود. درجه زردی نوزاد به سه دسته تقسیم می‌شود:
- زردی درجه ۱ که به عنوان زردی خفیف و معمولی شناخته می‌شود. و سطح بیلی‌روبین در آن معمولاً در محدوده طبیعی قرار دارد.
- زردی درجه ۲ که زردی متوسط و مشخص است. و سطح بیلی‌روبین در آن بیشتر از حد طبیعی است.
- درجه ۳ که به عنوان زردی شدید و خطرناک شناخته می‌شود. و سطح بیلی‌روبین در آن بسیار بالاست. و نیاز به مداخله و درمان فوری دارد.
تشخیص صحیح درجه زردی نوزاد با توجه به سطح بیلی‌روبین انجام می‌شود. و کمک می‌کند تا تصمیمات درمانی مناسب اتخاذ شود.
درجه طبیعی زردی نوزاد
درجه طبیعی زردی نوزاد به میزان طبیعی زردی پوست نوزاد اشاره دارد. که در اثر انبساط بیلی‌روبین در خون رخ می‌دهد. و نشانگر سلامت و تخلیص طبیعی بیلی‌روبین است.
محدوده طبیعی بیلی‌روبین در نوزادان
محدوده طبیعی بیلی‌روبین در نوزادان متغیر است. و معمولاً به میزان سن نوزاد و وضعیت سلامتی او بستگی دارد. بیلی‌روبین ماده‌ای است که در پردازش هموگلوبین خون نقش دارد. و در نوزادان بعد از تولد افزایش می‌یابد.
درجه طبیعی بیلی‌روبین بین 0.2 تا 1.2 میلی‌گرم بر دسی لیتر در نوزادان ترم (دوران ترم پس از بدنیا آمدن نوزاد شروع می شود. و 28 روز کامل بعد از زایمان خاتمه می یابد.) و بین 1.0 تا 12.0 میلی‌گرم بر دسی لیتر در نوزادان پیش از ترم قرار دارد.
این محدوده می‌تواند در بین مراکز درمانی و کشورها متفاوت باشد. بنابراین در هر مورد بهتر است به پزشک مراجعه کرده و مقادیر دقیق را بررسی کنید.
عوامل مؤثر در درجه طبیعی زردی نوزاد
عوامل مؤثر در درجه طبیعی زردی نوزاد شامل عوامل جنینی و عوامل محیطی می‌باشند. این عوامل می‌توانند تأثیری در سطح بیلی‌روبین و رنگ پوست نوزاد داشته باشند.
تأثیر عوامل جنینی و شرایط زایمان بر درجه طبیعی زردی
عوامل جنینی و شرایط زایمان می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر درجه طبیعی زردی نوزاد داشته باشند. عوامل جنینی مانند سن جنینی، وضعیت رشدی و سلامت جنین می‌توانند تخلیص بیلی‌روبین را در نوزاد تحت تأثیر قرار دهند. درک و ارزیابی این عوامل می‌تواند به پیش‌بینی و مداخله مناسب در صورت لزوم در مورد درجه طبیعی زردی نوزاد کمک کند.
تأثیر عوامل محیطی بر درجه طبیعی زردی نوزاد
تأثیر عوامل محیطی بر درجه طبیعی زردی نوزاد قابل توجه است. عواملی مانند نور خورشید، تغذیه، ارتباط پوستی با مادر، محیط درمانی و کیفیت هوا می‌توانند بر میزان و مدت زمان زردی نوزاد تأثیر بگذارند.
برخی تحقیقات نشان داده است که نور خورشید در تشدید زردی نوزاد نقش دارد. اما نور ملایم خورشید و اجتناب از نور مستقیم می‌توانند کمک کننده باشند.
علاوه بر این، تغذیه مناسب و مادرانی که با نوزاد خود پوست به پوست تماس دارند، می‌توانند در کاهش مدت زمان زردی نوزاد مؤثر باشند. همچنین، محیط درمانی بهبودی سریع‌تر را تسهیل می‌کند و کیفیت هوا در محل اقامت نوزاد نیز تأثیرگذار است.
تشخیص و ارزیابی درجه طبیعی زردی نوزاد
برای تشخیص و ارزیابی درجه طبیعی زردی نوزاد، معیارهای بیلی‌روبین و تغییر رنگ پوست نوزاد مورد استفاده قرار می‌گیرند. با اندازه‌گیری سطح بیلی‌روبین و مقایسه آن با محدوده طبیعی، می‌توان درجه طبیعی زردی نوزاد را تشخیص داد. همچنین، تغییرات رنگ پوست بدن نوزاد نیز به عنوان یک نشانگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جدول درجه‌بندی زردی نوزاد
| سن کودک | میزان بیلی روبین نرمال | ریسک کم | ریسک متوسط | ریسک بالا | خطرناک |
| نوزاد یک روزه | زیر 5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 5 تا 6 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 6 تا 7.7 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بالای 7.7 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر |
| نوزاد دو روزه | زیر 8.5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 8.5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 8.5 تا 11 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 11 تا 13 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بالای 13 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر |
| نوزاد سه روزه | زیر 11 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 11 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 11 تا 13 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 13.3 تا 16 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بالای 16 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر |
| نوزاد چهار روزه | زیر 12.3 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 12.3 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 12 تا 15 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 15 تا 17.3 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بالای 17.3 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر |
| نوزاد پنج روزه | زیر 13.2 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 13.2 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 13.2 تا 15.7 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | 15.7 تا 17.5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر | بالای 17.5 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر |
روشهای تشخیص درجه طبیعی زردی نوزاد
برای تشخیص درجه طبیعی زردی نوزاد، روشهای مختلفی وجود دارند. اولین روش ارزیابی درجه زردی مشاهده ظاهر پوست نوزاد است. درجه طبیعی زردی معمولاً بر روی صورت و سپس به سایر بخش‌های بدن گسترش می‌یابد.
علاوه بر این، اندازه و شدت زردی با استفاده از مقیاس‌های بالینی مانند بیلی‌روبین سرم اندازه‌گیری می‌شود. تست‌های خونی برای اندازه‌گیری سطح بیلی‌روبین نیز ممکن است استفاده شود. ترکیبی از این روش‌ها به متخصصین امکان می‌دهد تا درجه طبیعی زردی نوزاد را تشخیص داده و نیاز به مداخله را ارزیابی کنند.
ارزیابی معیارهای درجه طبیعی زردی نوزاد
ارزیابی معیارهای درجه طبیعی زردی نوزاد شامل بررسی سطح بیلی‌روبین نوزاد و تعیین محدوده طبیعی آن است. این ارزیابی از طریق آزمایش خون صورت می‌گیرد، که نمونه خون از نوزاد دریافت و سطح بیلی‌روبین اندازه‌گیری می‌شود.
محدوده طبیعی بیلی‌روبین بر اساس سن، وزن و وضعیت سلامت نوزاد تعیین می‌شود. ارزیابی معیارهای درجه طبیعی زردی نوزاد به کمک این آزمون‌ها و محاسبه سطح بیلی‌روبین، اطلاعاتی ارائه می‌دهد. تا به والدین و متخصصان بهداشتی کمک کند تا درجه طبیعی زردی نوزاد را مشخص و ارزیابی کنند. و در صورت نیاز به مداخله بپردازند.
پیگیری درجه طبیعی زردی نوزاد
پیگیری درجه طبیعی زردی نوزاد شامل نظارت دقیق بر سطح بیلی‌روبین، ارزیابی رنگ پوست و مداخله در صورت نیاز می‌شود. این پیگیری می‌تواند شامل آزمایش‌های خونی مکرر، ارزیابی سلامت نوزاد و مشاوره به والدین درباره نشانه‌های طبیعی زردی باشد.
نکات مهم برای پیگیری و نظارت بر درجه طبیعی زردی نوزاد
در زیر به 7 نکته مهم برای پیگیری و نظارت بر درجه طبیعی زردی نوزاد می‌پردازم:
1.مشاهده روند زردی
بررسی روند زردی نوزاد بسیار مهم است. نظارت دقیق بر تغییرات رنگ پوست نوزاد، از روشهای ارزیابی درجه طبیعی زردی است. در صورتی که زردی نوزاد به طور مداوم افزایش یابد. و یا بیش از حد طولانی باقی بماند. نیاز به بررسی بیشتر و ممکن است زردی غیرطبیعی باشد.
2. اندازه‌گیری بیلی‌روبین
بیلی‌روبین، میزان زردی نوزاد را نشان می‌دهد. اندازه‌گیری منظم بیلی‌روبین در زمان‌های مشخص، می‌تواند در طیف وسیعی از درجات زردی طبیعی و غیرطبیعی مفید باشد.
3. تاریخچه پره‌زایمانی (زایمان زودرس)
در نظارت بر درجه طبیعی زردی نوزاد، دریافت تاریخچه پره‌زایمانی مهم است. شرایط پره‌زایمانی، مانند عفونت مادری، کم‌خونی مادری، وقوع خونریزی قبل و بعد از زایمان و نیز نوع ویژگی‌های فیزیولوژیک نوزاد، می‌توانند در تشخیص و پیگیری درجه طبیعی زردی تأثیرگذار باشند.
4. ارزیابی علائم همراه
بررسی علائم همراه با زردی نوزاد نیز بسیار مهم است. علائم مانند خوابیدن بیش از حد، خستگی، ضعف تغذیه، تغییرات در عملکرد کبدی، وجود کیتون‌ها در ادرار و غیره ممکن است به نشانه زردی غیرطبیعی باشد.
5. آنتروپومتری
اندازه‌گیری پارامترهای آنتروپومتریک مانند وزن، قد و محیط سر نوزاد نیز در نظارت بر درجه طبیعی زردی مفید است. تغییرات آنتروپومتریک در طول زمان می‌تواند به تشخیص زردی غیرطبیعی کمک کند.
6. تغذیه مناسب
تغذیه مناسب نوزاد در این دوره بسیار حائز اهمیت است. تأمین میزان کافی ماده غذایی و مایعات، ممکن است به خودبخود روند طبیعی زردی را تسریع کند. به همین دلیل، نیاز است تا تغذیه نوزاد با رعایت دستورالعمل‌های پزشکی و با استفاده از روشهای مناسب انجام شود.
7. مشاوره و پشتیبانی به والدین
ارائه مشاوره و پشتیبانی به والدین در مورد زردی نوزاد بسیار حیاتی است. آگاهی والدین از علل، نشانه‌ها و تغییرات مرتبط با زردی طبیعی می‌تواند به آنها در انجام نظارت مناسب و اطمینان از سلامت نوزاد کمک کند.
توجه به این نکات مهم در پیگیری و نظارت بر درجه طبیعی زردی نوزاد به والدین و متخصصین بهداشتی امکان می‌دهد تا در صورت نیاز به مداخله و درمان زودرس عمل کرده و سلامت نوزاد را تضمین کنند.
مواجهه با زردی غیرطبیعی در نوزادان
مواجهه با زردی غیرطبیعی در نوزادان به معنای زردی شدید پس از تولد است که خارج از محدوده طبیعی قرار می‌گیرد. این نوع زردی ممکن است ناشی از عواملی مانند بیماری‌های خونی، عوامل عفونی، عوامل تنفسی و یا مشکلات کبدی باشد.
تشخیص و درمان زردی غیرطبیعی از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا می‌تواند به عوارض جدی مانند کم خونی، ضعف عملکرد کبد و اختلالات نورولوژیک منجر شود. تشخیص صحیح و مداخله سریع در مواجهه با زردی غیرطبیعی ضروری است. تا احتمال وقوع مشکلات جدی در نوزاد را کاهش داد.
درمان زردی غیرطبیعی
درمان زردی غیرطبیعی در نوزادان به تشخیص و مداخله در مورد زردیی که خارج از محدوده طبیعی قرار دارد، اشاره دارد. در صورت تشخیص زردی غیرطبیعی، اقدامات درمانی متناسب با علت اصلی بررسی می‌شود. این شامل مصرف مکمل‌های ویتامینی مانند ویتامین K و فتوتراپی (درمان با نور) با استفاده از نور آبی است.
در موارد شدیدتر، تعویض خون، جراحی صفراوی و داروهای خاصی نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. در هر صورت، درمان زردی غیرطبیعی به طور دقیق بر اساس تشخیص و معیارهای پزشکی تعیین می‌شود.
پیامدها و عوارض مرتبط با زردی غیرطبیعی
زردی غیرطبیعی در نوزادان ممکن است به عوارض و پیامدهای جدی منجر شود. در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، افزایش بیلی‌روبین در خون می‌تواند به تشدید زردی و خطراتی نظیر کربن‌مونوکسید ناشی از نیروهای متصل به بیلی‌روبین منجر شود. بالا بودن سطح بیلی‌روبین می‌تواند به کمبود اکسیژن، مشکلات نورولوژیکی مانند کاهش توانایی تغذیه و بی‌قراری عصبی، سرطان و آسیب مغزی منجر شود.
بنابراین، شناسایی زردی غیرطبیعی و اقدامات درمانی به موقع بسیار حیاتی است. تا این عوارض جدی از جمله سندرم کرنیکوتراپی و نقص ایمنی بیشتری به نوزادان جلوگیری شود.
نتیجه گیری
در این مقاله، به بررسی جدول درجه‌بندی زردی نوزاد پرداختیم. زردی طبیعی نوزاد یک پدیده شایع است. که در طی اولین هفته‌های زندگی رخ می‌دهد و معمولاً بی خطر است. با در نظر گرفتن معیارهای درجه طبیعی زردی، می‌توان به طور صحیح تشخیص داد و نظارت کرد.
در صورت تشخیص زردی غیرطبیعی، تشخیص و درمان سریع ضروری است. تا عوارض جدی جلوگیری شود. به عنوان والدین و متخصصین بهداشتی، باید به مراقبت و پیگیری درست از زردی نوزاد اهمیت بدهیم تا سلامت و رشد سالم نوزادان تضمین شود.
جهت دریافت مشاوره رایگان و اجاره دستگاه زردی نوزاد با شماره‌های 09120263765 – 02166755722 و 02166760962 تماس بگیرید.
